Leestijd circa 5 minuten
Marc Mulders met de net voltooide koepelschaal voor de doopkapel van de nieuwe Bavo. De emailleschildering laat de ἰχθύς (ICHTUS) zien. Het werk werd uitgevoerd bij GBB te Tilburg. Foto: Stephan van Rijt 2013.
We hebben in de nieuwe Bavo niet alleen te maken met kunst uit voorbije tijden, maar ook met ontwerpen van vandaag de dag. Daar horen natuurlijk de nieuwe glazen van Jan Dibbets bij, die inmiddels zowat allemaal zijn geplaatst. Maar er komt nog meer aan. Want ook de opdracht aan Marc Mulders voor de verdere decoratie van de doopkapel gaat door. De meeste mensen denken dat hij daar allang klaar is. We kijken immers al enige jaren tegen de ‘oersoep’ of de ‘garnaal’ aan, zoals de voorstelling op de schaal in de centrale opening van het gewelf van de doopkapel wel wordt genoemd. De kunstenaar speelt hiermee in op de oeroude symboliek van het letterspel ἰχθύς (ICHTUS), waarvan de beginletters in het Grieks staan voor Jezus Christus, Gods zoon, Redder. Omdat ἰχθύς tevens het woord is voor vis, ontstond al in de catacomben een vaste associatie tussen dat beeld en die afkorting. Een mooi voorbeeld van hoe gewijde tekens ontstaan. Is ondertussen wat de volksmond ervan maakte beledigend? Welnee! Geuzennamen in de kunst zijn zo oud als de weg naar Rome en sommige werden uiteindelijk zelfs gepromoveerd tot officiële stijlaanduidingen. Wat dacht je van ‘gotiek’ wat barbaars betekent. En helemaal erg was ‘neogotiek’ dat bedoeld was om heel denigrerend de namaak te onderstrepen van het werk van architecten als Pierre Cuypers, de vader van Joseph. Nu zal niemand dat meer van zijn hoogst originele ontwerpen zeggen, de geijkte uitzonderingen daargelaten. En zo zal het ook met de koepelschaal van Marc Mulders gaan.
Trouw — Een andere keer ga ik verder in op wat de kunstenaar in de doopkapel van plan is. Hier wil ik graag aandacht vragen voor het artikel van Henny de Lange dat afgelopen week in Trouw verscheen over de relatie tussen Joost Zwagerman en Marc Mulders. Ook al is de aanleiding vanwege de dood van de dichter triest, het geeft een goed idee van de kunstenaar die met hem samenwerkte. Dat begint al met de manier waarop Zwagerman contact met de kluizenaar Mulders maakt: ‘Als ik het goed heb, houd jij niet zo van telefoneren, dus ik leg je mijn vraag per mail voor.‘ Daarmee begon, zo schrijft De Lange, een ‘match made in heaven’, want Mulders zou de beelden leveren bij de laatste bundel gedichten van Zwagerman, Wakend over God. Het doet vreemd aan dat iemand die zo expressief gelovig is als Marc Mulders zo goed aanvoelde wat de worsteling van Joost Zwagerman inhield: zijn gevecht met de engel, waarin alle wanhoop en twijfel die een mens maar kan hebben tot uitdrukking komt.
Ga het interview lezen, zou ik zeggen: http://bit.ly/Mulders-Zwagerman-Trouw. Misschien raak je dan net als ik geïnspireerd om een bezoek te brengen aan museum De Pont in Tilburg waar de gedichten en beelden van Zwagerman en Mulders tot 13 maart 2016 naast elkaar hangen.
B.
Meer informatie &
-
Het nieuwe werk van Marc Mulders in de kathedraal krijgt een aparte plek in het boek Ad orientem | Gericht op het oosten. Weet je het nog?
- Er komt een bibliofiele uitgave van het boek, waarvan de opbrengst ten goede komt aan de restauratie van de nieuwe Bavo. Wat houdt dat in, die bibliofiele uitgave? Dat is een aparte, genummerde en gesigneerde editie, waarin de naam van de begunstigers wordt vermeld. De ondergrens is € 100,00 per exemplaar, maar meer mag natuurlijk ook! Wie belangstelling heeft kan zich opgeven via NieuweBavo@gmail.com (vergeet niet je adresgegevens te vermelden).
- Korting van € 10,00 — Op dit moment kan het boek ook besteld worden tegen een prijs van € 39,95 per exemplaar. Na het verschijnen, voorjaar 2016, wordt dit € 49,95. Meld je aan via NieuweBavo@gmail.com (graag verzendadres vermelden).
- Voor de tentoonstelling in het De Pont Museum te Tilburg volg www.depont.nl.
- Voor een handzame uitleg van ἰχθύς (ichtus) zie betreffende lemma op Wikipedia.
- Bij de uitvoering van zijn glasontwerpen werkt Marc Mulders samen met GBB, GlasBewerkingsbedrijfBrabant te Tilburg.
- Ad orientem | Gericht op het oosten. De nieuwe Bavo te Haarlem wordt uitgegeven door WBOOKS te Zwolle, in opdracht van de Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo. Het boek komt tot stand op initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed te Amersfoort.
- De nieuwe Bavo wordt gerestaureerd door Van Hoogevest Architecten te Amersfoort (http://bit.ly/Hoogevest-Bavo) in opdracht van de Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo te Haarlem: http://bit.ly/Bavo2Ao.
Dit item maakt deel uit van de serie ‘Kunst met de kleine en de grote K in de nieuwe Bavo’ en is gepubliceerd op de Facebookpagina van de nieuwe Bavo op 8 december 2015.
Verkorte link: http://bit.ly/23dQKYj
De koepelschaal van Marc Mulders in het hart van het gewelf van de doopkapel van de nieuwe Bavo te Haarlem. In mijn boek over de nieuwe Bavo (2016) heb ik zowel aan deze centraalbouw in het klein als aan het werk van Marc Mulders aandacht besteed. Foto Van Hoogevest Architecten 2013.